“İhracatta günlük politika değil, kalıcı politika olmalı”
Nurdoğan ARSLAN ERGÜN
Boya Sanayicileri Derneği (BOSAD) Yönetim Kurulu Başkanı Kenan Baytaş, Türkiye’nin sanayide ve ihracatta günü kurtaracak politikalar yerine prosedürleri oturmuş kurumsal bir yapıya kavuşması gerektiğini söyledi.
Yaşanan mağduriyetlere göre çözüm üretmek yerine protokollerle hareket edilmesi gerektiğini söyleyen Baytaş’a göre, bu nedenle üretim, teşvik ve ihracat politikaları yeniden şekillendirilmelidir.
Baytaş, “Sanayiciler olarak sorunlarımızı dile getiriyoruz, çözümler üretiliyor o anda ama bunların kalıcı hale getirilmesi gerekiyor. Günlük çözümler yerine uzun vadeli bir protokol sistemi kurulmalıdır. İhracat bizi ülke olarak ayakta tutacak gücümüzdür. Değişken politikalarla bu mümkün değil” dedi. Baytaş, yeni kabineden ve ekonomi yönetiminden bu anlamda doğru kararlar beklediklerini ifade etti.
45 yılı aşkın süredir boya sektöründe yer alan BOSAD’ın yeni lideri Kenan Baytaş, boya sektörünün durumunu şöyle değerlendirdi: Baytaş, ihracatta son yıllarda değerli bir ivme yakaladığını söyledi. Artan fiyatlar nedeniyle pazardaki tüketimin tonaj olarak azaldığını da belirtti. 2022 sonunda özellikle inşaat boyaları pazarının tonaj bazında yüzde 8 daralarak 580 bin tona ulaştığını kaydeden Baytaş, daralmanın 2023 yılında da devam ettiğini söyledi.
Baytaş, “Değer bazında doğrudan hammadde ithalatına bağımlı olan sektörümüz, değişen döviz kurları, navlun fiyatları ve küresel fiyat artışları nedeniyle maliyetlerin yüksek oranda artması nedeniyle ciro artışı gösteriyor. 2023 yılında hem inşaat hem de sanayi boyaları alt pazarlarında ciro değerinin artarak hacimsel daralmanın devam edeceğini öngörüyoruz” dedi.
İnşaat boyalarında hacim azaldı
2021 yılında özellikle inşaat boyaları segmentinde tüm zamanların en yüksek hacminin 628 bin tona ulaşarak elde edildiğini kaydeden Baytaş, “Sektör Avrupa dekoratif boyalar pazarında 4. sıraya yükseldi.
Bu, Türk boya sektörü için çok gurur verici bir başarıdır. 2020 ve 2021 yıllarında sektörel büyümenin ardından inşaat boyası pazarı bu yıl hacim olarak küresel ekonomik konjonktürün de etkisiyle daralma trendine girdi.” Baytaş, endüstriyel boyalar pazarının 2022 yılını yaklaşık 580 bin ton ile kapattığını belirtti.
Avrupa’nın 5. büyük üreticisi
Türkiye ise boya branşında elektrostatik toz boya, ahşap boya-verniklerde 20’si orta ve büyük ölçekli olmak üzere toplam 350 üretici ile Avrupa’nın lider tedarikçi konumundadır.
Türk boya sektörünün hacim olarak 164 milyar dolarlık dünya boya pazarının yüzde 2’sini temsil ettiğini anlatan BOSAD Lideri Baytaş, şubenin bu güçle Avrupa’da 5. sırada yer aldığını kaydetti.
Baytaş, Avrupa’da sırasıyla ilk dört boya üreticisi; Almanya, İngiltere, Fransa, İtalya olarak aktarıldı. Baytaş, sektörle ilgili şu bilgileri verdi: “Sektörde faaliyet gösteren 20’ye yakın orta ve büyük ölçekli işletme var. İç piyasada boya tüketimi yaklaşık 2 milyar dolar değerinde.
Kişi başı boya tüketimi 11 kg’dır. Yapılan anketler sonucunda evinde boya yapanların yüzde 49’u boyayı kendisi veya eşiyle birlikte yaptırırken, yüzde 51’i boyacıya yaptırıyor.
Doğrudan ve dolaylı istihdam ile toplam 300 bin kişilik iş gücü yaratan segment; Büyüyen sanayi ve yapı sektörü, hızlı kentleşme ve kentsel dönüşümün olumlu etkileri ile iç pazarda tüketimi artırmayı ve 3 milyar dolar ihracat yapmayı hedefliyor.”
İKMİB bilgilerine göre 200’e yakın ülkeye ihracat yapan ülkeler Rusya, Irak, Azerbaycan, Romanya, Bulgaristan, Özbekistan, İran, Mısır, Libya, Cezayir.
Büyük bir yatırımcı arıyorum
Kenan Baytaş, Türkiye’nin jeopolitik konumunun maliyeti nedeniyle uluslararası menşeli ihracat ve yatırımlar için cazip ve değerli bir merkez olduğunu söylüyor. Bu yatırımın daha fazla alım yapılması durumunda gerçekleşmesi bekleniyor.
Sektörden göstergeler
20’si orta ve büyük olmak üzere 350 üretici var.
200’e yakın ülkeye ihracat yapan bölümün 2023 ihracat hedefi ise 2 milyar dolar.
2022’de 1,1 milyar dolarlık ihracat
-Yapı boyaları pazarı 6,5 milyar TL
-İç piyasada boya tüketimi yaklaşık 2 milyar dolar
-Pazarın tonaj olarak toplam hacmi 950 bin ton civarındadır.
Boya sektörünün tonaj bazında yüzde 60’ını inşaat, yüzde 40’ını da sanayi boyaları oluşturuyor.
Değer bazında yüzde 40 inşaat, yüzde 60 sanayi boyaları.
